Deneyin Amacı: Buzun erimesi, suyun kaynaması olaylarını art arda gözlemek ve bu olayların, sıcaklık - zaman grafiğini çizerek yorumlamak
Deney Araç ve Gereçleri
L Beher glas (250 mL)
2. Buz (sıcaklığı O'C'un altında)
3. Bunzen beki veya ispirto ocağı
4. Üçayak ve bağlama parçaları
5. Termometre (l 10 *C)
6. Tel kafes
7. Sacayak
8. Destek çubuğu
Deneyin Yapılışı
L Bir beher glasa (yarısına kadar) kırılmış buz parçaları koyun ve termometreyi buzla temas edecek şekilde beher glasa yerleştirin. Beher glastaki buzun sıcaklığını ölçerek not alın. Buz üzerinde buharlaşma olup olmadığını kontrol edin.
2. İçinde buz bulunan beher glası, üzerinde tel kafes bulunan sacayağı üzerine yerleştirin.deney düzeneğini kurun. Beher glastaki buzu ısıtın ve sıcaklık değişimlerini dakika dakika kaydedin. Kapta buharlaşma olup olmadığını gözleyin. Beherglasta erime ve daha sonra kaynama olayını görerek deneye son verin. Deneye ait sıcaklık - zaman grafiğini çizin.
Deney Sonu Soruları
1. Deney süresince sıcaklık hangi olaylarda sabit kaldı, hangi olaylarda değişti?
2. Buz erimeden önce, erirken, su ısınırken buharlaşma oldu mu? "Buharlaşma her sıcaklıkta gerçekleşiyor " diyebilir miyiz?
Resimde gördüğünüz termosu yapmak için fazla bir malzemeye gerek yok,hatta daha güzel desendede yapabilirsiniz, termosu yapanlar 2 farklı boyutta pet şişe kullanıp yapmışlar. Lafı fazla uzatmadan nasıl yapıldığını öğrenmek için yazımızın tamamını okumalısınız.
Biri büyük biri küçük 2 pet şişeyi alalım
Büyük olan pet şişenin alt ve üst kısmını bir büyüğümüzün yardımı ile kesip bu pet şişeye delikler açalım.
Büyük pet şişenin tam ortasına ve ağzı yukarıya gelecek şekilde küçük pet şişesini düzgünce koyup deliklerden köpük çıkıp boşluk kalmayacak şekilde köpük sıkalım.
Köpük sertleşince dikkatlice kendimize zarar vermeden büyük peti keserek çıkaralım.
Sonra oluşan termosumuzun herhangi bir madde ile kaplayalım. Artık termosumuz kullanıma hazır
Bir cam kaba sulu asit çözeltisi konulup içine de çinko ve bakır çubuklar daldırılırsa, basit bir volta pili elde edilmiş olur. Hatta bu pille basit bir elektronik saat bile çalıştırılabilir. Bu düzeneğin benzerini ilk defa 18. yüzyılın başlarında İtalyan bilgin Alexandra Volta yaptığı için, bu pile Volta pili denir. Bu pilde çubuklar asit çözeltisine daldırılınca, çinko çubuk asit içinde çözünür ve üzerinde eksi (–) yükler birikir, bu esnada bakır çubuk üzerinde de artı (+) yükler birikir. Böylece bir tarafta (–) yük fazlası, diğer tarafta (+) yük fazlası oluşur. Bu iki çubuk bir telle birbirine bağlanırsa, (–) yükler telin içinden (+) kutba doğru akarak telde elektrik akımını oluşturur.
Çinko metali asit içinde tamamen çözünene kadar pil enerji verir. Ancak arada sırada bakır çubuk çıkarılıp kimyasal olaylar sonucunda üzerinde biriken hidrojen kabarcıkları silinmelidir.
Sulu çözeltiler kullanıldığı için, bu pile sulu pil adı da verilir. Elektrik ileten sıvılara elektrolit adı verilir. Asitli sular, tuzlu su elektriği iletir. Saf su, şekerli su elektriği iletmez. Volta pili yapmak için asit çözeltisi yerine limon, elma ve greyfurt gibi asitli yiyecekler de kullanılabilir. Ayrıca tuzlu su, bakır ve çinko çubuklarla da basit bir pil oluşturulabilir. Bu pilleri kullanarak, basit elektronik saat ve hesap makinesi çalıştırılabilir ve küçük led ampullerini yakabilirsiniz. Volta pili içindeki sıvı, pilin taşınmasını zorlaştırır aynı zamanda sıvı zamanla buharlaşır.
Yapılan çalışmalar sonucu Volta pili geliştirilmiş ve kuru pil üretilmiştir. Bu kuru pilin yapısında çinko kap, kömür tozuna emdirilmiş asitli madde ve en ortada da kömür çubuk bulunur. Çinko kap pilin (–) kutbunu, kömür çubuk ise (+) kutbunu oluşturur. Pilin en dış kısmı, başka yerlere değmemesi için plâstikle kaplanır. Pilin altındaki ve kömür çubuğun üzerindeki metal kapak açıkta bulunur. Küçük bir ampul, bir kuru pile iletken tellerle bağlanırsa, pilin kutupları arasında elektrik yüklerinin akacağı bir yol oluşur. Ampulün içinden geçen akım, ampulün çevreye ışık vermesini sağlar.
Projenin Adı:
Sivili (Cıvalı veya ispirtolu) termometre nasıl yapılır ve nasıl derecelenir?
Malzeme ve Yapılışı:
- Alt kısmı balonlu ve balonsuz 30 cm kadar ince boru alınır.
- Cıvalı için daha ince kanallı, ispirtolu termometre için biraz daha geniş kanallı daha uygundur.
- İki ucu açıksa bir ucu ispirto ocağı alevinde kapatılır.
- Boru içine 10 – 15 cm yüksekliğinde cıva veya ispirto konur.
- Termometre buza daldırılır. 10 dakika kadar bekletilir.
- Cıva veya ispirtonun geldiği düzeye 0° işaretlenir.
- 100° için:Deniz seviyesinde iseniz kaynar suyun buharı üzerinde termometrenin haznesini
10 dakika kadar tutunuz.
- Sıvının geldiği yere 100 rakamını işaretleyiniz.
- 0 ile 100 arasını 100 eşit parçaya bölünüz.
- Her iki bölme 1°C sıcaklığı gösterir.
- Termometrenizin derecelenmeside tamamdır.
- Ayni bölmeleri 0’in altında ve 100’ün üstünde de devam ettirebiliriz. Çünkü cıva ve ispirto eşit sıcaklık
Garen YELEGEN
Arda MESROPYAN
